Gemeenteraad Ieper – 6 juni 2016

Op de gemeenteraad van 6 juni 2016 werden de jaarrekening 2015 en de meerjarenplanaanpassing 5 van stad Ieper besproken. Fractieleider Emmily Talpe vreest dat het stadsbestuur naar platte belastingverhogingen zal grijpen om de budgettaire krapte op te vangen. Ze maande het stadsbestuur aan om eerst in eigen boezem te kijken: streef efficiëntie na, maak betere keuzes inzake grote investeringen en vooral zorg dat Ieper een aantrekkelijke stad wordt; niet alleen een toeristische trekpleister maar ook een dynamische stad aantrekkelijk voor de werkende bevolking.

Het aantal werkende Ieperlingen daalt en er moet dringend ingezet worden op een positief stimulerend beleid voor wie werkt, voor ondernemingen en voor jongeren, om zo het tij te keren en Ieper terug zuurstof te geven.

Hieronder vindt u de volledige tussenkomst van Emmily Talpe:

Beste collega’s,

Ieper staat, net zoals veel andere steden en gemeenten, voor een grote uitdaging.
We zitten in budgettair moeilijk tijden, zowel Vlaams, federaal als Europees.
Het is een illusie te denken dat steden en gemeenten daaraan zouden ontsnappen.
Maar dit is niet het einde van de wereld. Het biedt zelfs opportuniteiten wanneer we echt gaan zoeken naar meer efficiëntie en doordachte investeringen.
Het is ook de taak van de lokale overheid, van ons stadsbestuur, om de inkomsten op peil te houden.
En waar komen de inkomsten van een lokale overheid vandaan?
Top drie in 2015: we krijgen centen van Vlaanderen (gemeentefonds 11,3 mio euro), de opcentiemen op de onroerende voorheffing (dit jaar goed voor meer dan 11,2 mio euro) en last but not least de aanvullende belasting op de personenbelasting (8,7 mio euro).
Die aanvullende belasting is afhankelijk van de grootte van de geïnde federale en Vlaamse personenbelasting. Hoe meer Ieperlingen aan het werk en hoe hoger aldus de inkomstenbelasting die men betaalt aan de Vlaamse en Federale overheid, hoe groter de inkomsten voor Ieper.
De stijging van deze inkomsten is dan ook een belangrijke barometer voor de gezondheid en de groei van onze stad.

We stellen echter vast dat de inkomsten uit de aanvullende belasting op PB ten opzichte van 2014 gedaald zijn met bijna 350.000 euro. Het verschil kan voor een deel te wijten zijn aan het invorderingsritme, maar in de essentie duidt het op minder inkomsten uit arbeid of anders gezegd de Ieperling verdient minder of er zijn minder Ieperlingen aan het werk.
We moeten deze tendens nauw in het oog houden. We schurken al meer dan een halve eeuw aan tegen de grens van 35.000 Ieperlingen, als we niet inzetten op een klimaat dat stimulerend is voor wie werkt, voor ondernemingen, voor jongeren in het bijzonder hoogopgeleiden, dan zal de toenemende inactiviteitslevel waaronder de vergrijzing ertoe leiden dat dit nog verder zal zakken met de gekende gevolgen van dien. De stugge houding bvb. in het dossier rond het bedrijventerrein in Vlamertinge is alvast geen toonbeeld van juiste aanpak.
Het was ook bijzonder verontrustend om te vernemen dat jullie de oplossing niet zoeken in een positief stimulerend beleid maar in de mogelijke piste van belastingverhoging van 8 naar 8,9% in 2020. Even ter verduidelijking het gemiddelde in Vlaanderen is 7,27% en het maximum dat een gemeente kan opleggen is 9%. Met 8,9% zou Ieper, volgens de fod financiën, de op één na duurste stad in Vlaanderen worden om te wonen, niet echt een tarief dus om nieuwe Ieperlingen aan te trekken.
Dieper in de buidel van de werkende Ieperling tasten, de makkelijkste weg nemen naar meer inkomsten voor de stadskas. Daar bedanken wij voor.

En als we kijken naar de voorbije jaren, zien we die tendens telkens terug. Stelselmatig werden de belastingen en retributies verhoogd. Vaak op kleine bedragen zodat het niet meteen of niet voor het grote publiek merkbaar is maar daarom niet minder aanwezig.
Ik geef graag even een kleine bloemlezing uit de lijst van verhogingen van de voorbije jaren:
– de leegstandsheffing ( van 1077 naar 1300 euro);

• de uitbreiding van de activeringsheffing op onbebouwde percelen;
• de verdubbeling van het parkeergeld en de verdubbeling van de retributie bij niet-betalen => de opbrengst voor de stadskas is gestegen van 380.000 euro naar meer dan 820.000 euro (wat gezamenlijk in 2015 maar liefst 821.350 euro binnenhaalt uit de zakken van heel wat Ieperlingen /voorheen 380.000 euro 2013, meer dan het dubbele dus!)
• de verhoging van de terrassentaks met 50% en zelfs 100% voor de extra uitbreidingen,
• de retributie voor het gebruik van het openbaar domein met 50% voor het plaatsen en met 300% voor verkooppunten;
• de verhoging met 150% van de Belasting op de reclame- en publiciteitspanelen zichtbaar van op de openbare weg
• de verhoging van tarieven in het reglement voor stedelijke begraafplaatsen,
• de invoering van de toeristentaks.

Aub beste meerderheid stop ermee om belastingen te zien als ENIGE oplossing om Ieper financieel voortvarend te houden.
Kijk eerst in boezem waar er efficiëntie kan nagestreefd worden, maak betere keuzes wat betreft grote investeringen en vooral zorg dat Ieper een aantrekkelijke stad wordt niet alleen een toeristische trekpleister maar ook een dynamische stad aantrekkelijk voor de werkende bevolking.

AV PB 9.134.168 (2014)
8.439.766 (2013)
8.786.964 (2015)

Het stootte mij ook tegen de borst dat er ongenuanceerd bij de toelichting met de vinger gewezen wordt naar de taks shift als oorzaak van alle kwaad; terwijl – beste collega’s – het net de taks shift is die er voor zorgt dat de werkende Ieperling minder belastingen betaalt en meer netto overhoudt. De taks shift zal zuurstof geven aan mensen, aan bedrijven en het zal ook meer mensen aan het werk zetten.
En meer mensen aan het werk betekent meer koopkracht, meer consumptie, meer investeringen, en op termijn jawel… ook meer inkomsten voor steden en gemeenten.
De maatregel is het resultaat van een akkoord tussen CD&V, N-VA en Open Vld, het zou de meerderheid sieren de taks shift te omarmen voor de injectie die ze zal geven aan onze economie en niet met het petje van lokale overheid moord en brand schreeuwen dat de stadskas minder vet zal zijn omdat en u hoort me goed … de Ieperling MINDER belastingen betaalt!
Volgens een gezamenlijke studie van de Nationale Bank van België en het Federaal Panbureau (2016) zal de taks shift leiden tot een:

• creatie van 64.500 jobs tegen 2021
• stijging van het reëel beschikbaar gezinsinkomen met meer dan 2%, wat de consumptie op haar beurt zal stimuleren.

(Taxshift: schrapping belastingsschijf van 30% in 2 tijden (2016-2018) en verhoging ondergrens belastingschijf van 45% in 2018 = verlaging personenbelasting. 

Als die daalt, dan daalt ook aanvullende personenbelasting van steden & gemeenten. Gemeenten zouden 10% van de inkomsten verliezen in 5 jaar tijd. Eerste effect in 2016, grootste effect in 2017)
We mogen ons dan ook niet blind staren op de korte termijn effecten.

Dat we in afwachting van de positieve effecten even het vet uit de soep moeten halen, hoeft ons geen schrik aan te jagen, net integendeel.

Nu we toch over belastingen bezig zijn, wil ik even dieper ingaan op de toeristentaks.
De ontvangsten in 2015 uit de verblijfsbelasting bedragen bijna 200.000 euro (197.984,75 euro).
Dit is een smak geld – zeker wetende dat de sector het eind vorig jaar en tot op heden hard te verduren heeft na de aanslagen in Parijs, Zaventem en Brussel. Enkele maanden terug vroeg ik hier nog om een vrijstelling van heffing voor 2016 maar dat werd toen afgewezen.
En dat terwijl er tot op heden op de websites van onder meer  Australië en UK nog steeds te lezen staat dat er ernstige en reële bedreiging heerst in België, dat men waakzaam moet zijn, wegblijven van drukke plaatsen, enz. Weinig aantrekkelijk beeld aldus.
Bij de invoering van de toeristentaks heb ik er OOK op gehamerd om de ontvangsten tenminste rechtstreeks ten goede van de sector te laten komen.
Als we dan zien dat er in 2015 maar liefst 150.000 euro minder dan in 2014 en 150.000 euro minder ook dan in 2013 werd geïnvesteerd in citymarketing, evenementen en promotie, dan fronsen wij toch onze wenkbrauwen. En 200.000 euro belastingen innen én 150.000 euro minder investeren, dat is 350.000 euro op de kap van de sector. Terwijl we net voor de toeristische sector, de horeca, de logiessector alle middelen gericht zouden moeten inzetten.
Wat de meerjarenplanaanpassing betreft, ja wederom tal van verschuivingen naar volgend jaar, bijna 8mio euro wordt van 15 naar 16 gekatapulteerd. Wie dacht een vreugdedansje te doen omdat het budgettair resultaat 10 mio euro hoger ligt dan vorig jaar, die komt van een kale reis terug want die 10 mio euro is voor het merendeel te danken aan al die vooruitgeschoven projecten.
En dat valt te betreuren want vorig jaar werd ons al beloofd dat dat jullie in de toekomst de projecten meer op de reële planning willen afstemmen zodat er minder vooruit geschoven moeten worden. Ik heb toen bij de bespreking van de jaarrekening 2014  met aandrang gevraagd om de daad bij het woord te voegen en het engagement naar de Ieperling toe, gemaakt aan de start van de legislatuur, ook maximaal te honoreren. Maar wat baten kaars en bril als de uil niet zien wil.
Opnieuw werden tal van projecten naar het volgend jaar geheveld, met op kop de verbouwingswerken aan het AURIS. De verhuis is ondertussen gerealiseerd en de totale verbouwingskost is “ogenschijnlijk” gekend.
Als we alle investeringen bekijken van 2015, dan is dit de tweede grootste uitgave, nl. bijna 4 mio euro werd het voorbije jaar neergeteld.
En dat zijn dan enkel maar de uitgaven voor de renovatie in 2016, op het einde van de rit zal de totale kostprijs aankoop en renovatie 12 mio euro bedragen! Dit is een fenomenaal bedrag. Een investering die de korte termijn impact van de taks shift zelfs laat verbleken.
En het einde van de rekening is nog niet in zicht, de investeringen aan de buitenzijde blinken in afwezigheid en hoe zit het met een degelijke afscheiding tussen onthaal en de wachtruimte voor de Ieperlingen die het OCMW nodig hebben? Enkel een soort kamerscherm (paravent zoals we dat zeggen) moet Ieperlingen in een kwetsbare positie of periode enige privacy bieden. Dit is onhoudbaar.
Bijgevolg ligt ook hier een kostenplaatje op ons te wachten.
Het zal wel onder het mom van “goed huisvader” principe zijn dat jullie dit lijk voorlopig nog in de kast laten.

(Als we terugblikken naar het initiële MJP is het nog schrijnender: we moeten nog maar het eerste actieplan nemen, de uitbouw van het feitspadennetwerk en blijkt dat quasi alle acties vertraging hebben opgelopen: (fietspad Auris (2015), fietspad Elverdinge – Vlamertinge (eind 2014), fietspad Elverdinge – Zuidschote (opgeschoven van 2018 naar 2019), fietspad Dikkebus – De Klijte, Woesten – Poperinge), ook de herinrichting van dorpskern Luzerne, de herinrichting van de stationsomgeving ,ieperboog Noord, ieperboog oost, ieperboog zuid, de vernieuwing van de turnzaal en creatie van polyvalente ruimte, sporthal Minneplein enz liepen één voor één vertraging op.)

Positief element is de bijkomende investering voor het herstel, onderhoud en vernieuwing van de voetpaden. In 2015 werden vooral voetpaden buiten het centrum aangepakt, heel wat klachten komen echter van de binnenstad, dus daar moet de komende jaren toch op worden ingezet zeker met het oog op Ieper als aantrekkelijke “kuierstad” zoals de visienota toerisme het zo gezellig voorstelt. Want als we dit niet doen, wordt het niet Ieper kuierstad maar Ieper struikelstad…

De vertraging en slabakkende verkoop van de vloei werd ook in de MJPaanpassing verwerkt, ik verwijs hier naar onze tussenkomst van april en zal deze dan hier ook niet herhalen, want stel je voor dat ik het woord braindrain opnieuw in de mond zou nemen terwijl de burgemeester vorige maand nog zo verzekerde dat er in Ieper als enige stad in de westhoek absoluut geen leegloop is van jonge hoogopgeleiden. Er heerst hier een soort microklimaat blijkbaar.

We hebben ook een zelfde reservatie als de collega’s van sp.a wat betreft het geplande stadsmuseum. Het project kan onze goedkeuring wegdragen maar we hebben al bij de aanvang gewaarschuwd dat dit geen tweede AURIS débacle mag worden. Schepen Verschoore blijft verzekeren dat het museum met 4mio van de lokale overheid kan gerealiseerd worden. We houden alvast ons hart vast zeker gezien de raming door het studiebureau op maar liefst 50% meer werd gesteld.

Dit jaar werd ook eindelijk de nieuwe website opgeleverd. Er zijn al heel wat elementen verbeterd sedert de implementatie maar er zijn nog heel wat kinderziektes: het is vaak knip en plakwerk van teksten gekopieerd van andere sites of men werkt met een link naar bvb. de site van de federale of Vlaamse overheid om een formulier down te loaden (bvb. wilsverklaring inzake euthanasie). Dit kan nog altijd beter!
We zien jammer genoeg geen wezenlijk extra budget om die continue update van de site en functioneren te optimaliseren zeker in dit startstadium. Het zou compleet absurd zijn om de digitale trein te nemen en dan de eerstvolgende halte weer af te stappen.

Ook te betreuren valt het niet initiëren van een Lokaal Loket kinderopvang. De uitleg die jullie geven is dat het wachten is op instructies van de Vlaamse overheid maar dit is een mager excuus om niet van start te gaan.
Het is zo dat het decreet kinderopvang in 2014 werking is getreden: dit voorzag in een lokaal Loket Kinderopvang en een overkoepelende kinderopvangzoeker op de website van K&G, om alzo vraag en aanbod te coördineren en te matchen.
De kinderopvangzoeker werd negatief geevalueerd in de eerste proefprojecten en wordt nu heronderzocht, maar dit hoeft geen hinderpaal voor steden te zijn om te starten met het Lokaal Loket kinderopvang, integendeel, het wordt zelfs aangemoedigd door  minister Vandeurzen.
Er werd ook een omzendbrief uitgestuurd om lokale dynamiek aan te moedigen en heel wat steden en gemeenten hebben reeds een loket geïnstalleerd.
Wij pleiten er dan ook voor om niet te talmen en dit te realiseren zoals ook in 2014 beloofd aan de Ieperling en al zeker met de insteek om jonge gezinnen hier maximaal aan te trekken.

Tot hier mijn tussenkomst over de jaarrekening, budget en meerjarenplanaanpassing.